Większość nowoczesnych rowerów wyposażona jest w system przerzutek, które pozwalają jechać w jednakowym tempie, niezależnie od pokonywanej trasy.
System przerzutek zależy od rodzaju roweru. Inny posiadają rowery szosowe, a inny rowery górskie czy też miejskie. Przerzutki pozwalają utrzymać stałą prędkość pedałowania, bez zbyt mocnego lub zbyt delikatnego naciskania na pedały. Umiejętne wykorzystanie przerzutek tylnych i przednich pomaga pokonywać podjazdy i trudny teren.
Rower z przerzutkami – czyli jaki?
Należy podkreślić jedną ważną rzecz, której nie uświadamia sobie wielu użytkowników dwóch kółek. Otóż w rowerach występują dwa rodzaje przerzutek: wewnętrzne i zewnętrzne. Natomiast biegów może być znacznie więcej, bo nawet trzydzieści.
Najczęściej korzysta się z przerzutek zewnętrznych, które przerzucają łańcuch pomiędzy trybami korby a zębatkami kasety. Mają one szeroki zakres przełożeń, ale niestety są bardziej narażone na zabrudzenia i uszkodzenia niż te wewnętrzne. Jeśli źle dobierzemy przełożenie albo nieprawidłowo je wykonamy, to spowodujemy nieprawidłowy przekos łańcucha lub nawet jego zerwanie.
Przerzutki wewnętrzne z kolei to bardziej skomplikowany mechanizm, składający się z kół zębatych i zapadek ulokowanych w tylnej piaście koła. Działają podobnie do samochodowej skrzyni biegów. Ten typ przerzutek posiada taką przewagę, że nie musimy wykonywać przełożeń podczas jazdy, równie dobrze możemy to zrobić, stojąc na światłach czy czekając na kogoś. Przerzutki tego typu są zwykle cięższe od zewnętrznych. Najczęściej spotkać możemy przerzutki z przełożeniami w przedziale 3–9. Do dłuższych, turystycznych tras, jak również do jazdy wyczynowej, im więcej biegów – tym lepiej, ponieważ ich użycie pozwala dostosować umiejętności, wiek oraz wagę kierowcy do jazdy.
Jak zmieniać biegi?
Właściwie dobrane przełożenia sprawią, że jazda będzie komfortowa. Stanie się przyjemnością dla ciała i umysłu. Aby były efektywne, nie możesz wykonywać ich siłowo. Przed zmianą naciśnij odrobinę mocniej na pedały, aby rower nabrał rozpędu, po czym odpuść nacisk i nie przestając kręcić pedałami już nieco wolniej, zmień przełożenie.
Niski bieg to świetne narzędzie do wspinaczki. Przełącz się na tę kombinację podczas zbliżania się do podejścia. Ułatwi to wspinanie się rowerem po wzgórzu powoli i stale przy mniejszym wysiłku. Środkowy bieg z kolei jest uniwersalny i służy dobrze, gdy podróżujemy po płaskiej drodze lub po falistym terenie, kiedy to mamy w kole trochę oporu, ale nie za dużo. Najwyższy bieg jest natomiast idealny gdy chcemy jechać szybko na płaskiej drodze lub przyśpieszyć jadąc z górki. Warto zapamiętać, że częste włączanie kombinacji niskiego i najwyższego biegu prowadzi do zużycia napędu, dlatego lepiej przechodzić płynnie przez poszczególne biegi i nie łączyć tych skrajnych.
Dobór manetki do roweru
Pracą przerzutek sterują manetki rowerowe, zwykle montowane przy kierownicy albo też zintegrowane z klamkami hamulcowymi, jak w przypadku manetek szosowych. Na rynku dostępnych jest wiele ich rodzajów, jak np. najprostsze manetki dźwigniowe, manetki typu „E-Z”, manetki „Rapid-Fire”, używane w rowerach górskich, i konkurencyjne do nich manetki „Trigger”, „DoubleTap (FlatBar)” – skonstruowane na potrzeby przede wszystkim użytkowników rowerów szosowych oraz manetki końcowe. Jednym z kryteriów wyboru tej części, będzie sposób jej używania. Ci, którzy wolą zmieniać biegi za pomocą palców wskazującego i kciuka, wybiorą manetki cynglowe, natomiast dla osób, które chcą robić przełożenia, przekręcając rączkę, zaleca się użycie manetek obrotowych.